Różnego rodzaju rurociągi i instalacje to sztywne konstrukcje, które wymagają również zastosowania odpowiednio elastycznych łączników, jakimi są kompensatory. Ich rola jest jednak znacznie bardziej rozbudowana, a one same muszą być dobrane adekwatnie do potrzeb danej instalacji. Tym samym różnią się pod kilkoma względami. Czym kierować się przy wyborze kompensatora do instalacji chemicznych?

Rola kompensatorów i kryteria doboru

Wszystkie kompensatory nie tylko są swego rodzaju połączeniem i wydłużeniem danego rurociągu, ale również ich zadaniem jest niwelowanie przemieszczenia w instalacjach rurowych, co może być wywołane zmianami temperatury. To również dzięki nim kompensuje się wibracje oraz hałas wywoływany przez różnego rodzaju urządzenia, np. pompy. Kompensatory muszą więc pracować w połączeniu z bardzo różnymi i nierzadko wywołującymi drgania urządzeniami, a także często w trudnych warunkach. Tym samym kwestia ich właściwego doboru uzależniona jest od warunków, w jakich przyjdzie im pracować, tj. skali temperatur oraz ciśnień, w tym także od mediów, z jakimi będą mieć do czynienia. Istotna jest także ich sprężystość.

Kompensator w instalacjach chemicznych

Istnieje wiele rodzajów kompensatorów, a ich wybór, jak wyżej zostało wspomniane, musi być dostosowany przede wszystkim do warunków, w jakich przyjdzie im pracować. Takie specyficzne warunki stwarzają między innymi instalacje chemiczne. Poszczególne elementy tego rodzaju rurociągu mogą być narażone nie tylko na działanie szkodliwych chemikaliów, nierzadko bardzo agresywnych, ale również na wysokie temperatury czy drgania. Stosowane w takich układach kompensatory muszą więc wykazywać mniejszą lub większą odporność na drażniące działanie różnego rodzaju chemicznych substancji, a ponadto także na inne czynniki, które ściśle są związane z daną instalacją rurową i jej przeznaczeniem oraz pracą.

Rodzaje kompensatorów ze względu na materiał

Kompensatory rozróżnia się także pod względem zastosowanego materiału jako głównego elementu amortyzującego, czyli tzw. mieszka. Dlatego też wyróżniamy kompensatory gumowe, tkaninowe, PTFE czy kompensator mieszkowy (metalowy). Wykorzystanie kompensatorów z elementem amortyzującym wykonanym z metalu, gumy czy tkaniny podyktowane jest także rodzajem instalacji, w jakich zostaną zastosowane. Na przykład kompensatory kołnierzowe gumowe mają bardzo szeroki zakres zastosowania, w tym właśnie w instalacjach chemicznych. Są wydajne, ale ich tolerancja na ciśnienie lub zmiany temperatur jest mniejsza niż w przypadku kompensatorów mieszkowych.

Kompensatory kołnierzowe gumowe

Mają one zastosowanie przede wszystkim w instalacjach chemicznych. W zależności od tego, z jakiej gumy został wykonany element amortyzujący, kompensator może być całkowicie odporny na różnorakie substancje chemiczne. Na przykład kompensatory kołnierzowe wykonane z gumy EPDM przeznaczone są przede wszystkim do instalacji chemicznych, gdzie nie mamy do czynienia z bardzo agresywnymi cieczami. Natomiast w przypadku szczególnie szkodliwych chemikaliów lepszym rozwiązaniem są kompensatory kołnierzowe z gumy EDM. Są one przeznaczone między innymi do kontaktu z chlorem, glikolem, kwasami czy zasadami. Poza tym odznaczają się one także niezawodnością, długim okresem pracy, a także lepiej niwelują drgania niż na przykład kompensator mieszkowy metalowy. Kompensator mieszkowy jest natomiast konieczny do zastosowania w takich instalacjach chemicznych, gdzie mamy do czynienia przede wszystkim ze znacznymi różnicami ciśnień oraz temperatur. W takich sytuacjach gumowe mogą być niewystarczające.

Wybór kompensatora pod okiem eksperta

Jak się okazuje, kompensatory mogą pracować w bardzo różnych warunkach, często bardzo niesprzyjających, więc ich wybór nie może być przypadkowy. Niezależnie od rodzaju instalacji swój wybór najlepiej skonsultować z ekspertem w tym zakresie – tylko wtedy dokona się wyboru kompensatora, który najlepiej będzie wpisywał się w specyfikę danej instalacji chemicznej, a jej działanie będzie optymalne przez długi czas.